Vorige week werd ik door RTL Nieuws en verschillende andere media benadert met de vraag wat ik vind van #metoo? of Zelfverdediging echt wel zin heeft? Of je inderdaad wel in staat bent jezelf te verdedigen tegen een sterkere man? Of je inderdaad iets zal gaan doen op het moment dat je fysiek wordt aangevallen?
De gruwelijke gebeurtenissen met Anne Faber, de viezerik die meisjes heeft besmeurd in het Vondelpark, het Runner’s World rapport waarin blijkt dat 43% van de vrouwelijke hardlopers worden lastig gevallen tijdens het lopen, #metoo en de talloze verhalen van vrouwen over ongewenste seksuele aandacht, aanraking, aanranding en verkrachting. “Houdt het dan nooit op”? De woorden van Carice van Houten uit de film Zwartboek klinken door in mijn hoofd. Het lijkt bijna alsof wij in een soort oorlogszone zijn beland. Maar dat geloof ik niet. Het is wel een groot maatschappelijk probleem waar wij mee te maken hebben, in Nederland, Europa, en overal op de wereld. Veel vrouwen maken zich zorgen over hun veiligheid.
Ik vind het ontzettend moedig en positief dat zoveel vrouwen hun verhaal durven te delen in plaats van verder te blijven zwijgen. Het gaat over (on)macht, over ongelijke machtsverhoudingen, over schaamte, over angst, over geen respect hebben voor andermans grenzen en over nemen waar je recht op denkt te hebben. Het gaat niet over een zogenaamde hetze tegen mannen, niet over flirten en al helemaal niet over ‘wat voor de één acceptabel is, daar is een ander misschien niet van gediend’.
#Metoo toont aan dat we nog steeds leven in een samenleving van seksisme en ongelijkheid. Het feit dat bijna alle vrouwen last hebben van ongewenste aandacht.
Natuurlijk is niet elke vorm van seksisme fysiek. En de overgrote meerderheid van de gevallen is niet levensbedreigend of eindigt dodelijk als in het geval van Anne Faber. Het gebeurt vaak op subtiele manieren, zelfs onbewust. Maar het is ingrijpend en ontstellend, en het gebeurt waarschijnlijk met jou of iemand die je kent.
“Violence against women is one of the most pervasive violations of human rights and it’s at epidemic levels. ”
Ik geef al sinds 12 jaar cursussen Zelfverdediging voor vrouwen en mannen. Mijn passie om juist vrouwen sterker en bewuster te maken van hun eigen mogelijkheden zoals mijn ambitie om Krav Maga op een hoog niveau te doen kwam ooit door een vreselijk verkrachting van een vriendin 12 jaar geleden. Het machteloze gevoel, de impact die het had op haar, haar familie en vrienden was vreselijk om mee te maken.
Ik vroeg me tevens af: als zij had gekund wat ik toen kon (ik had toen net mijn eerste 10 dagen Krav Maga Instructeursopleiding gedaan), had ze het kunnen voorkomen?”
Ik kan er geen 100% garantie op geven dat Zelfverdediging helpt om situatie zoals deze te voorkomen. Er blijft natuurlijk altijd een risico. Wat ik wel zeker weet is dat Zelfverdediging je kansen vergroot. Het geeft je de kans en het vertrouwen in jezelf dat je terug kunt vechten als het moet. Je leert kritieke situaties beter in te schatten, je leert mogelijkheden om deze te voorkomen en je leert actie te ondernemen en terugvechten als het moet. Je wordt er sterker en zelfbewuster door en dat zie je ook terug in je houding en uitstraling. Met Zelfverdediging verklein je de kans dat je wordt uitgekozen. Verkrachters willen namelijk over het algemeen geen gedoe en als jij je met hand en tand verzet bestaat de kans dat je belager de benen neemt.
Het gaat juist om je manier van denken, je mentale instelling. Het is de manier van denken dat gedrag kan veranderen. Het beseffen dat er altijd iets is wat je kunt doen. Het beseffen dat je nooit moet opgeven. En het beseffen dat je iemand knock-out kan slaan als het moet of in ieder geval een paar goede rake klappen kunt uitdelen op de kwetsbare plekken van je belager. Vrouwen zijn namelijk veel sterker dan ze denken. En wat ik vrouwen leer is hun kracht in te zetten, duidelijk te communiceren en actie te ondernemen.
Natuurlijk willen we helemaal niet vechten. Maar de verhalen welke ik vaak van meiden en vrouwen hoor die nare en traumatische ervaringen hebben gehad, gaan vaak juist over de schaamte en hun machteloosheid niks gedaan te hebben. Veel vrouwen weten niet dat ze wel een kans hebben tegen een man, zelfs als deze groter en sterker is. Ze voelen zich machteloos en denken dat ze het maar over zich heen moeten laten komen of het maar laten gebeuren. Deze schaamte over de eigen grenzen gegaan te zijn, niet weten te reageren of bevriezen weegt mentaal heel zwaar.
Na een cursus Zelfverdediging bij mij zeggen ze vaak “dit overkomt mij nooit meer” of “als ik had gekund wat ik nu kan, was mij dit misschien niet overkomen.”
“Zelfverdediging leert je je grenzen aan te geven en geeft je het vertrouwen in jezelf dat je terug kunt vechten.”
Ik wens vaak dat vrouwen en meiden een cursus Zelfverdediging deden voordat hun iets naars was overkomen of lastig waren gevallen. Voor mij is het net als een EHBO cursus. Iedere vrouw, ieder meisje moet de basis weten. En je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen.
Of “het ooit op houdt” om terug te komen op de woorden van Carice van Houten, denk ik dat we nog een lange weg te gaan hebben. Het is ontzettend goed dat er eindelijk meer aandacht en bewustwording wordt gecreëerd voor dit onderwerp door de media en in onze belevingswereld. Dat, zowel mannen als vrouwen hun verhaal delen en we beseffen wat dit ongewenste gedrag voor een impact kan hebben op iemand zijn/haar leven. Het is een maatschappelijk probleem waarin iedereen een deel van de verantwoordelijkheid draagt. Er is ook geen kant en klare oplossing maar we kunnen wel ieder onze verantwoordelijkheid nemen voor ons aandeel.
Wij vrouwen nemen onze verantwoordelijkheid. We proberen erover te praten (#metoo) en gaan in therapie om traumatische ervaringen en gebeurtenissen een plek te geven, te leren ermee te leven. We nemen voorzorgmaatregelen door niet meer alleen naar huis te fietsen, meer gesloten over straat te lopen om niet de aandacht op onszelf te vestigen. En doen een cursus Zelfverdediging omdat we niet willen dat het ons (opnieuw) gebeurt, we willen ons eigen gevoel van veiligheid herstellen en we willen een kans hebben iets terug te kunnen doen!
Synthia Stoffer
Creator JUNO Self Defense Training